«Το να στοχαζόμαστε γύρω από την Ευρώπη σημαίνει να στοχαζόμαστε γύρω από ένα ανοιχτό ερώτημα», έλεγε ο Eric Hobsbawm το 2007 σε διάλεξή του στο Κέντρο Σύγχρονου Πολιτισμού της Βαρκελώνης. Και τίποτα δεν είναι περισσότερο πραγματικό σήμερα από αυτή τη διαπίστωση.

Ο άνθρωπος της Ευρώπης μέσα στα χρόνια ανασυγκροτεί το ατομικό και το συλλογικό του πρόσωπο, σε έναν τόπο που κινείται διαρκώς μέσα από τη διαλεκτική προόδου και βαρβαρότητας. Χτισμένη πάνω στις μίξεις πολιτισμών, θρησκειών, γλωσσών, φυλών, λαών και ταυτόχρονα θεμελιωμένη  πάνω στη χάραξη συνόρων, στην εγκαθίδρυση εθνών-κρατών, στις συγκρούσεις συμφερόντων, στους ανταγωνισμούς, στις ταξικές διαιρέσεις και φυσικά στην επιβολή της εκτός του γεωγραφικού της χώρου, η Ευρώπη είναι τόπος διαφορετικότητας και την ίδια στιγμή τόπος αποκλεισμού. Υπαίτια και αποδέκτης εκτοπισμών, φαίνεται πλέον να διαμορφώνεται σε πεδίο διαπάλης ανάμεσα σε μια νεφελώδη «γηραιά» ταυτότητα και σε μια νέα ανθρωπογεωγραφία που ζυμώνεται μέρα με τη μέρα. Το MedPhoto Festival 2017-2018 | «Ευρώπη: τα πρόσωπα και ο τόπος», διερευνά τις νέες ταυτότητες/ετερότητες που δημιουργούνται εντός της ραγδαία μετασχηματιζόμενης ευρωπαϊκής επικράτειας, το αν πλέον μπορούμε να μιλάμε για μια δυνάμει νέα ευρωπαϊκή ταυτότητα ή αν αυτή έχει αποτύχει να υπάρξει, όπως διαπιστώνει πάλι ο Hobsbawm στην ίδια διάλεξη.

Από τότε που ο Δίας άρπαξε την Ευρώπη από την Φοινίκη και την έφερε στην Κρήτη μεταμορφωμένος σε ταύρο, τα πάντα στην ήπειρο που πήρε το όνομα της όμορφης γυναίκας συνδέονται με την αρπαγή, τη σύγκρουση, την επιβολή, τη συνεχή μεταμόρφωση, τη σχέση του δυνατού με τον αδύναμο. Η Ευρώπη, ταλαντευόμενη διαρκώς, μέχρι και σήμερα, ανάμεσα στον ορθό λόγο και τον μύθο, διερευνάται τα τελευταία χρόνια από δημιουργούς στο χώρο των οπτικών τεχνών. Οι ταυτότητες (identities) που συγκροτούν οι άνθρωποι στην ήπειρο αυτή σε σχέση με τις ραγδαίες μεταβολές αντιλήψεων και πρακτικών που συντελούνται σε επίπεδο έμφυλων, διαπροσωπικών, αλλά και ευρύτερα κοινωνικών και πολιτικών σχέσεων, συνιστά όλο και πιο συχνά ένα από τα θέματα της σύγχρονης φωτογραφικής δημιουργίας. Και αυτό εκφράζεται αφενός με μια εντεινόμενη τάση ενδοσκοπικής χρήσης του μέσου (intimacy) και αφετέρου, με μια απόπειρα κριτικής κατανόησης του τόπου (territory), με τις ποικίλες αποχρώσεις και σημασίες που μπορεί η έννοια αυτή να λάβει, ως τόπος μνήμης, ως έκφραση κρατικής κυριαρχίας, ως εξορία, ως γη, ως κόμβος συνάντησης, ως πεδίο πολεμικών συρράξεων, ως χώρος παραγωγής της ίδιας της εικόνας, ως μη-τόπος.

Τo MedPhoto Festival φιλοξενεί ένα μωσαϊκό φωτογραφικών projects από την περιοχή της Ευρώπης, που δοκιμάζουν να συμβάλουν στη διερεύνηση των αλλαγών αυτών, απεικονίζοντας το παλιό και το νέο πρόσωπο των ανθρώπων της Ευρώπης και σκιαγραφώντας τις ευρωπαϊκές κοινωνίες έτσι όπως διαμορφώνονται, σε μια προσπάθεια να εμπλακούν ενεργά στην ιστορία του τόπου και να συνομιλήσουν με τους ανθρώπους της. Ταυτόχρονα στέκονται κριτικά στον τρόπο με τον οποίο ένα μέρος της σύγχρονης φωτογραφίας αισθητικοποιεί τον κυρίαρχο λόγο και ανοίγουν το δρόμο για νέες ερμηνείες και κρίσιμες επανατοποθετήσεις. Η KOLEKTIV8, το συλλογικό καλλιτεχνικό εγχείρημα που διοργανώνει το MedPhoto Festival, ως μια ευρεία συνάντηση φωτογράφων, επιμελητών, θεωρητικών, σχεδιαστών, συγγραφέων και ερευνητών από διαφορετικά πεδία, φιλοδοξεί μέσα από το φεστιβάλ να προωθήσει έναν ριζοσπαστικό κοινωνικό διάλογο αναφορικά με τα σύγχρονα αυτά ζητήματα που έρχονται στο προσκήνιο και να ενθαρρύνει τη δημιουργία μιας κοινότητας.

Η Κρήτη γίνεται η αφετηρία του MedPhoto, καθώς αποτελεί πολιτισμικό σταυροδρόμι τριών ηπείρων και κρίσιμο γεωστρατηγικό σημείο της Μεσογείου με σημαίνοντα ρόλο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Η ένωση του Δία και της Ευρώπης στο Δικταίον Άντρο (ή, κατά άλλους, στη Γόρτυνα) της Κρήτης σηματοδοτεί την πρόσμιξη διαφορετικών πολιτισμών, τη μετακίνηση ανθρώπων, την τόλμη του ανθρώπου να αγγίξει τον ουρανό και να αλλάξει τη γη. Όλο αυτό έχει απεικονιστεί από πολύ νωρίς στην Ιστορία και μέσω των απεικονίσεων αυτών έφτασε ο μύθος να γραφτεί. «Η Ιστορία αναλύεται σε εικόνες, όχι σε ιστορίες» έγραφε ο Walter Benjamin στο Arcades Project (Passagenwerk). Και η σύγχρονη φωτογραφία είναι εδώ για να διεκδικήσει ενεργό ρόλο στο γράψιμο της Ιστορίας.